Memorial.az jurnalist Aida Eyvazlı və Miri Məcidlinin şəhid pilot haqda hazırladığı reportajı təqdim edir:
Əbu Bəkir İsmayılov 1990-cı ilin 10 fevral günündə Kürdəmir şəhərində anadan olub. Ailədə iki övladdan biri olan Əbu Bəkir ilk övlad olduğu üçün hamının sevimlisi olur. 1996- ci ildə 1-ci sinifə gedən Əbu Bəkir elə uşaq vaxtlarından hərbiyə marağı ilə seçilir. Uşaqlıqdan yaranan bu maraq Əbu Bəkiri ilk addımlar atmağa vadar etdi. 2005-ci ildə Cəmşid Naxçıvanski adına Hərbi Liseyə daxil olan gənc Əbu Bəkir bununla da uşaqlıq arzusunun ilk pilləsinə çatır. 2008-ci ildə həmin liseyi bitirir. Daha sonra o, Azərbaycan Ali Hərbi Təyyarəçilik Məktəbinə daxil olur. Ali Hərbi təyyarəçilik məktəbini bitirdikdən sonra hərbi hissələrin birində xidmətə başlayır.
Gənc baş leytenant ailə həyatı qurmaq üçün özünə bir qız da seçir. 2015-ci ilin avqustunda gənc pilot ailə həyatı qurur. Amma təəssüflər olsun ki, bu gün Əbu Bəkrin nişanəsi olacaq bir övladı yoxdur.
Qəhrəman pilotun səmada son uçusu...
Baş leytenant Əbu Bəkir İsmayılov da digər şəhidlərimiz kimi apreldə adlarını qızıl hərflərlə tarixə yazdıran igidlərdən oldu. Düşmənin torpaqlarımıza hücumu zamanı o da qisas hissi ilə ön cəbhəyə can atanlardan idi. Axı, qisas almaq onun kursant illərindən ən böyük arzusu idi. Səngərlərimizə hücum edən düşmənə layiqli cavab verən qəhrəman pilotumuz mayor Təbriz Musazadə və Urfan Vəlizadə ilə birgə idarə etdiyi Mi-24 helikopteri ilə 2016-cı ilin aprel ayında Azərbaycan-Ermənistan təmas xəttində baş verən atışmaya qatıldı. Füzuli rayonu istiqamətində gedən döyüşlər zamanı Mi-24 helikopteri ermənilər tərəfindən vuruldu və helikopterdə olan heyət üzvləri qəhrəmancasına şəhid oldu. Onların nəşi aprelin 10-u neytral ərazidən götürüldü. Bununla da Əbu Bəkr adı tarixin yaddaşında böyük hərflərlə yazılanlardan oldu. Əbu Bəkir İsmayılov ölümündən sonra göstərdiyi qəhrəmanlığa görə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin sərəncamı ilə "Azərbaycan Bayrağı" ordeni ilə təltif edildi.
Əbu Bəkr İsmayılov meyxanaya, şeir yazmağa xüsusu həvəsi də olub.
Məhəbbət gözlərdən axan yaş deyil
Süzülüb yanaqda quruya sonda
Sevgi dəryasına saldınsa meyl
Çıxmağı düşünmə quruya sonda.
Çıxma ki quruyar dəryanın özü
Sevgidən nə əsər əlamət qalar
Acı göz yaşına qərq edər bizi
Yerində acı bir həqiqət qalar.
Sevgi! Bu sözün altında dünyalar qədər
Arzular,istəklər,ümüdlər yatır
Əlimiz heç nəyə çatmasa əgər,
Bu saf məhəbbətə,sevgiyə çatır
Simsiz tar kimidir sevgisiz həyat
Birində səs yoxdur birində məna
İnsanı sevərək yaradıb Allah
Sevilib yaranıb bu qoca dünya.
Müəllifi Əbu Bəkir İsmayılov olan bu şeirdə o məhəbbəti öz sözləri ilə açmağa çalışıb.
Şəhidin həyat yoldaşı Şəbnəm xanım Əbubəkrlə münasibətlərinin uzun illər əvvələ gedib çıxdığını deyir.
8 illik sevgi dastanı
“Əbubəkrlə ailə münasibətlərimiz sevgi üzərində qurulmuşdu. Baxmayaraq ki, doğma bibim oğlu idi, amma bu sevgi qohumluğa görə yaranmamışdı. 8 il aramızda sevgi olub. Həmin vaxtlar mən tələbə idim, Əbubəkr isə Naxçıvanski adına Hərbi Liseyin axırıncı kursunda oxuyurdu. Hələ Ali Hərbi Məktəbə daxil olmamışdı. Bu mövzuda danışmaq mənə çox çətindir. Sevdiyim insanı ən xoşbəxt məqamda itirdim. O mənim hər şeyim idi. Bəkrdən sonra anladım ki, insan gündə yüz dəfə ölüb dirilə bilirmiş.
Bizim qohumluq anlamında heç vaxt sevgi münasibətləri olmayıb. Nədənsə Əbubəkrə olan münasibətdə belə hal yox idi. Onu görəndə həmişə qəribə hiss olurdu içimdə. Əbubəkri görəndə həmişə utanırdım. Sonradan anladım ki, bu utanc hissi boşuna deyilmiş. Ona qarşı sevgi hisslərim lap əvvəldən baş qaldırmışdı. Bizim sevgi etirafımız da qəribə başlamışdı. Efirlərin birində “Yuxu” filmi gedirdi. Bu vaxt Əbubəkrdən SMS gəldi. Əhvalımı soruşub nə etdiyimi xəbər aldı. “Yuxu” filminə baxdığımı söylədim. “Təsadüfə bax. Mən də o filmə baxıram”-dedi. Nəsə film ətrafında bir az danışandan sonra mənə bir məsələ ilə bağlı etiraf etmək istədiyini dilə gətirdi. Bu anda heç bir cavab yaza bilmədim. Cavab yazmamağıma rəğmən “səni sevirəm” etirafını etdi. Həm çaşıb qaldım, həm də sanki bu etirafı gözləyirdim. Ona görə də Əbubəkrin sevgisinə razı olmaya bilməzdim. Bu da sırf onun özünə olan hörmətdən, sevgidən ibarət idi”.
Xoşbəxt cütlüyün yarımçıq qalan ümidləri
Şəbnəm xanım Yarımçıq sevgidən sızıldaya-sızıldaya danışır.
“2014-cü ilin avqustunda nişanımız oldu. Düz 1 il nişanlı qaldıq. 2015-ci il avqustunun 16-da toyumuz oldu və ən xoşbəxt günlərimiz o vaxtdan başladı. Amma o xoşbəxtliyi itirmək qorxusu da vardı. Bu, Əbubəkri itirmək qorxusu kimi bir qorxu deyildi. Axı insan bu dərəcədə xoşbəxt ola bilərdimi?! Bir insanı bu dərəcədə sevmək olardımı?! Elə bilirdim ki, həyatda məndən xoşbəxti yoxdur. Həyat çox amansız olur, həm də lap çox amansız. Birini itirəndə onun qoxusunu alacaq bir övladı bəzən həyat çox görür. Mənim ana olmaq şansım var idi idi, amma alınmadı. Əslində, mən bunu çox gec bildim. Əbubəkrin 3 mərasimi idi. Mən artıq onsuzluğa görə boğulurdum. Həm də içimdə bir narahatlıq vardı. Heç demə, ana olacaqdım. Amma alınmadı. Ana ola bilmədim. Bu da bir qismətmiş... Kaş ki, övladım olsaydı, Əbubəkrin qoxusunu ondan alardım. İndi Əbubəkrin qoxusunu onun xəyallarından alıram”.
“İntihara əl atmışam, amma..”
Bu boyda acılara Şəbnəm xanım güclə tab gətirdiyini deyir:
“Əbubəkrdən sonra özümə qapandım. Hətta telefon əlaqələrimi də sıfıra endirdim. Heç kəslə danışmadım. Ondan sonra kiminləsə danışmaq istəmirdim. Dəfələrlə intihara əl atdım. 3-4 dəfə belə hal yaşadım. Hətta bir dəfə Əbubəkrin cüməaxşamı idi. İntihar etmək istədim, amma Allah saxladı. Niyə saxladığını da bilmirəm. Yəqin belə məsləhət imiş. Əgər bilsəydim ki, Əbubəkrlə ailə həyatı qurarakən taleyimiz yarımçıq qalacaq, yenə də tərəddüdsüz onunla evlənərdim. Bir saat belə onunla evlənməyimə peşman olmamışam. Sadəcə indi peşmanlığım Əbubəkrsiz olmağımdır, Əbubəkrin həyatımda olmamasıdır. Ruhən mənimlə birgədir. Hər saniyəmdə belə, o var. O cür insanı sevib ailə qurmuşamsa, peşmanlıq kəlməsi məndən uzaqdır. Əbubəkrin hərbçi olmasına mən tərəfdən dəfələrlə etiraz olmuşdu. Bu işin çətinliyini daha yaxşı bilirdim. Onu başqa sahədə görmək istədiyimi deyirdim. Onun isə cavabı belə olurdu. “Başqa peşə üzrə təhsil almış olsaydım, yenə də hərbçi olacaqdım. Kişi hərbçi olmaqdan başqa peşə seçə bilərmi?!”. Heç vaxt “mən olmasam, get xoşbəxt ol” demədi. Çünki mən ancaq onunla xoşbəxt ola bilərdim. Sadəcə, “Sən hərbçi qadınısan. Bu sahə çox çətindir. Bu gün həyatda olub sabah olmamağımız var” söyləyirdi”.
Əsl sevgilər yarıda qalırmış...
Şəbnəm xanım son günlər haqda çətin də olsa, danışır:
“2016-cı ilin martında Novruz bayramını rayonda keçirib, ayın 24-də şəhərə qayıtdıq. Həmin vaxt Əbubəkr məzuniyyət götürmüşdü. Aprelin 8-i işə çıxmalı idi, məzuniyyəti bitirdi. Amma martın 24-dən 31-nə kimi mənə elə sürprizlər etdi ki! Sanki bir daha mənim yanımda olmayacağını bilirdi, sanki ürəyinə nəsə danmışdı. Ayın 24-ü mənə dedi ki ola bilsin məni işə çağırdılar. Ayağı zədəli olduğundan işə çağrılmasına etiraz etdim. Amma o getməli olduğunu dedi. Bircə kəlmə onu dedi ki, deyəsən, vəziyyət yaxşı deyil. Sonradan bildim ki, o hər şeyi bilirdi.
Martın 30-da yenə onun getməməsi üçün yalvardım. “Yalvarma, israr etmə, getməliyəm” dedi. Nə isə martın 31-də səhər onu yola salmalı oldum. Amma bu yola salma bir qədər fərqli oldu. Darvazaya çatanda yenidən geri dönüb, məni elə qucaqladı ki, az qaldı nəfəsim kəsilsin. “Səni yol üstündə qucaqlamaq içimdən keçdi” söylədi. Qapıdan çıxanda yenə geri qayıtdı. Nəsə olduğunu soruşanda “səni dünyalar qədər çox istəyirəm, bunu unutma” dedi. Amma bu vaxta qədər “unutma” kəlməsini dilinə gətirməmişdi. Rayondan gələndə də “səni mənim kimi dünyalar qədər istəyən ikinci kimsə olmayacaq” dedi. Bəzən insanlar sevgi ilə hissləri qarışdırırlar. Amma Əbubəkri elə sevirdim ki, o sevgidə bütün doğmalarımı, əzizlərimi görürdüm. Əbubəkri hədsiz dərəcədə sevirdim, çox istəyirdim. Sevgim qarşılıqlı idi”.
“Məni təkliyə, onsuzluğa hazırlayırmış”
Şəhidimizin həyat yoldaşı Əbubəkrin yoxluğuna alışa bilmədiyini deyir:
“Axırıncı dəfə Əbubəkri yola salanda onlar Kürdəmirə, ordan da Füzuliyə uçublarmış. Halbuki, mən onu hərbi hissəyə yola salmışdım. Hər gün evdən çıxanda mesaj yazırdım. O da yazırdı. Yenə də həmişəki kimi işə çatanda yazdım ki “çatdım”. Amma cavab yazmadı. Onun gün ərzində mənə cavab yazmamasına təəccübləndim. Narahat etməmək üçün zəng də vurmadım. Evə daxil olanda şok oldum. Ev dağınıq vəziyyətdə idi. Döyüş çantasını yerində görmədim. Onun çanta götürüb getməsinə qorxdum. Zəng vurdum. Dedi danışa bilmirəm, ətraflı danışacam səninlə.
Martın 31-i axşamı evdə tək oldum. Sonra zəng edib təcili rayona getməli olduqlarını və heç bir problemin olmadığını bildirdi. Halbuki, cəbhədə vəziyyət gərgin idi. Biz isə heç nə bilmirdik. Axırıncı danışığımız aprelin 1-i və 2-si olub. O danışıq zamanı “qorxmursan?! Unutma da, bilirsən ki, hərbçi yoldaşısan” dedi, nə vaxt gələcəyini soruşanda “bilmirəm nə vaxt gələcəm, amma gedirik onları dağıtmağa” bildirdi. Əbubəkr telefonda elə sevinirdi ki!. Mənə də onun niyə bu qədər sevinməsi təəccüblü gəldi.
İnsana sonradan təsir edən çox məqamlar olur. Yaşadığımız yerə yaxın qohumlar da məskunlaşmışdı. Aprelin 1-də “qorxursansa, get qohumlarda qal. Düzünü bilsən, heç istəmirəm yaxınların evində gedib qalmağını. İstəyirəm ki, tək qalmağa öyrəşəsən” söylədi. Məni təkliyə, onsuzluğa hazırlayırmış. Bunu da sonradan anladım. Aprelin 2-si səhər saat 10-a qalmış sonuncu zəngimizdən sonra hazırlaşdım ki, gedim qohumumuzgilə. Çünki bazar günü Əbubəkr məni gəlib aparmalı idi. Amma evdən hazırlaşıb çıxanda içimdə qəribə hiss vardı. Evə, şəkillərimizə diqqətlə baxırdım. Sanki bu evə bir də gəlməyəcəyimi duymuşdum. Həmin gün Bəkrə nə qədər fasiləsiz zəng etsəm də, telefonu məşğul olmuşdu. Qohumumuzgilə çatanda tanımadığım nömrədən zəng gəldi. Sevindim. Düşündüm ki, öz telefonunda dalğa tutmayıb, başqa nömrədən zəng gəldi. Bir qadın cavab verdi. Dostunun anası idi. Dedi ki, qızım Bəkr zəng vurub Faiqə deyib, getsin anamgilə. Nə isə Bəkrin anasına zəng edib məsələni dedim. Onların da heç nədən xəbərləri yox idi. Beləcə, Kürdəmirə getməli olduq. Yolboyu Əbubəkrə durmadan zəng edirdim. Amma həyətə çatanda çoxlu adamın toplaşdığını gördüm. Əbubəkrin yaralandığını dedilər. İnanmadım. Əbubəkr şəhid ola bilməz. Düz aprelin 2-dən 10-na qədər ona zəng vurmuşdum. Əslində, mən və anasından başqa, onun şəhid olduğunu hamı bilirdi. Aprelin 10-da Əbubəkrin cənazəsini gətirəndə havalanmışdım. Deyirdim ki, adamların arxasında Bəkr gəlir. Bəkr məni tək qoyub gedə bilməz”.
Qəhrəman pilotumuz haqqında onun hərbi məktbədə müəlliməsi olan Flora müəllimə böyük fərəhlə danışır. Flora müəllimə Əbu Bəkirlə bağlı bir hadisədə bu günə kimi özünü bağışlaya bilmir.
“Əbu Bəkir mərd, məsuliyyətli, vətənini, xalqını sevən bir kursantım olub. Özü də çox məsuliyyətli oğlan idi. Bir gün kimya dərsi zamanı sinfə daxil olan kimi Əbu Bəkr ayağa qalxıb dedi : “Ürəyimə Qarabağ haqqında duyğular gəlib onu şeir formasında olarmı deyim?” Mən əvvəl meyxana formasında olduğu üçün etiraz etdim.Lakin o əl çəkmədi. Dedi: “müəllimə, şeiri deməsəm ürəyim partlayar.” Axır ki, razı oldum. Çünki kimya dərsi idi. 4 bənddən ibarət bir şeir meyxana formasında məni çox kövrəltdi.Özümü saxlaya bilməyib, ağladım. Əbu Bəkrin o vaxt hələ 16 yaşı vardı.
Mən ona dedim ki, sənin ürəyində Qarabağ alovlanır. Cavabında dedi: “Müəllimə, Qarabağ yanır ürəklərdə onun söndürən biz olmalıyıq.”
Martın 31-i axşam mənə yazdı ki, “ müəllimə, sizi elə istərdim görəm. Gəldim tapa bilmədim. Deyəsən, həmin gün dərsdə deyildiniz. Sizə deyiləsi sözüm var idi. ” Həqiqətən mənim o gün dərsim yox idi. Çox təəssüflənirəm ki, sevimli kursantımı son dəfə görə bilmədim. Yəqin deyəcəkdi qisas vaxtı çatıb.
Mənə çox ağırdı onun haqda danışmaq. Anası kimi hər dərdini mənimlə bölüşürdü. “Mənim ikinci anamsız” deyirdi. Bu gün də Əbu Bəkir mənim üçün yaşayır.
Flora müəllimə sevimli kursantının şəhid olduğu günü belə xatırlayır:
“Aprelin 2-i günü mənə mesaj gəldi. Açdım, telefonu baxdım ki, Əbu Bəkirin şəkli vertolyotun üzərinə vurulmuşdu. İlk anda nə baş verdiyini anlamadım. Şoka düşdüm. Sonra yadımda heç nə qalmayıb. O günü xatırlamaq istəmirəm. Əbu Bəkir mənim xatirəmdə kursant illərimin sevimlisi kimi qalıb və qalacaq da. Şəhidlər ölmür...”